تهران۲۴؛نعیمه موحد: چندی پیش دیوارنگاره میدان ولیعصر دوباره خبرساز شد. این بار در طرحی که شاید در اوضاع کنونی کشور، کسی توقع آن را نداشت، تصویر چندین نفر از زنان معروف عرصه هنر، ورزش، سینما و… با عنوان (زنان سرزمین من، ایران) روی تابلو رفت.

در طرح‌های قبلی یکی از ایرادات اصلی به دیوارنگاره ولیعصر این بود که نقش زنان در آن کمرنگ است و البته این انتقاد در مواردی به جا هم بود. همین حساسیت به اینکه یک دیوارنگاره در این ابعاد وسیع و جاگذاری در یکی از میدان‌های مهم شهر؛ باید همه اقشار و طیف‌های مملکت را شامل بشود، به علاوه متولی آن دیوارنگاره ولیعصر را به یکی از  اقدامات فرهنگی پرحاشیه‌ در سالهای اخیر تبدیل کرده است که هر بار بالا رفت، صدای موجی از انتقاد هم علیه آن بالا رفت.

اما این بار طرحی برای دیوارنگاره در نظر گرفته شده بود که در روزهای کنونی، شاید بسیاری از جمعیت انقلابی هم آن را تصور نمی‌کردند. طرحی که به نظر می‌رسید فکر جوانب آن شده است و می‌خواهد در راستای گزاره(زنان ایرانی)  اکثر اقشار و طیف‌ها و عقاید را به نمایش بگذارد.

اما چند سهل‌انگاری، تمام نیت‌های خوب پشت این طرح را از بین برد‌. سوالی که مسئولین سازمان اوج باید به آن پاسخ بدهند این است که آیا امکان نداشت در هزینه نه‌چندان کم آماده‌سازی، چاپ و نصب دیوارنگاره، هزینه عکاسی اختصاصی از سوژه‌ها را هم در نظر گرفت؟ تا مجبور به استفاده‌های از عکسهای اینترنتی و حساب کاربری افراد نشوید؟ اتفاقی که اصالت کار را از بین برد و آن را در حالتی فیک و سردستی شده نشان داد.

از طرف دیگر طبق عرف اخلاقی لازم بود از تک‌تک افراد حاضر در دیوارنگاره برای نمایش عکس آنان، اجازه گرفته بشود. کاری که واکنش منفی برخی صاحبان تصاویر نشان داد اتفاق نیفتاده است و در نهایت  دیوارنگاره پایین آورده شد. این اتفاق در اعتراضِ به حق صاحبان تصاویر، نشان داد (اوج) هم حاشیه‌ساز و حاشیه‌پسند بودن دیوارنگاره ولیعصر را پذیرفته است و با هجوم انتقادات ترجیح می‌دهد صورت مساله پاک‌ کند تا کمتر آماج حملات باشد. 

ایراد دیگری که به دیوارنگاره حاشیه‌ساز اخیر در میدان ولیعصر وارد است، زمان اجرای آن است. فرصت‌های زیادی بود تا در این دیوارنگاره یا کارهای مشابه دیگر از از زنان مفاخر تقدیر شود و همه با هر تخصص و عقیده‌ای کنار هم قرار بگیرند. اما آنچه تا به حال در طراحی‌های دیوارنگاره ولیعصر درباره زنان اتفاق افتاده بود یا حذف و نادیده گرفتن آنها بود یا توجه به یکی از توانایی‌های زنان مثل مادری نه همه ابعادی که یک زن می‌تواند در آن نقش‌آفرین باشد. در شرایط کنونی که با اسم رمز یک زن، جامعه دچار التهاب  شده است، شاید زمان مناسبی برای ارائه طرحی از زنان مفاخر با رویکردهای متفاوت نبود. مسئولین اوج باید می‌دانستند که نشاندن تصویر برخی از این زنان در دیوارنگاره، در شرایط فعلی دوقطبی ایجاد شده را تشدید خواهد شد و خلاف آنچه نیت اصلی طراحی بود اتفاق خواهد افتاد. پس یا باید برای پاسخگویی به این دوقطبی و تعدیل فضا آماده می‌بود یا طرح را با نشانه‌های دیگری طراحی می‌کرد تا بحث زنان بیش از این دچار پیچیدگی نشود.

خوب است سازمان اوج از این اتفاق به عنوان یک تجربه در به کارگیری رفتار حرفه‌ای  و اخلاقی استفاده کند، تا در کنار بهره‌مند بودن از ایده‌های خوب، بهانه را از آنهایی بگیرد که در روزهای سخت حتی ایده تنوع و تکثر زنان در کنار هم را تاب نیاوردند و صرف مرتبط بودن این دیوارنگاره با ارکانی از نظام، فضا را برای تخلیه هیجانات سیاسی و اجتماعی خود مناسب دیدند.

پایان پیام/